Geschiedenis van de

familie Jansen op de Haar

Als u aanvullende informatie heeft over de familie Jansen op de Haar, stuur dan een e-mail bericht naar
judith@jansen-op-de-haar.com. Ik ben vooral geïnteresseerd in volledige voornamen, geboortedata en familieleden die nog niet in de stamboom zijn opgenomen.

De naam Jansen op de Haar werd in 1826 officieel geregistreerd. Napoleon voerde in 1811 de burgerlijke stand in, maar het is niet bekend waarom de naam pas in 1826 werd geregistreerd. In die tijd werd de katerstede De Haar bewoond door (Her)mannus Hegeman en Gerritdina van de Haar (een 'haar' is een natuurlijke verhoging in het landschap). Voor die tijd was de katerstede eigendom van de ouders van Gerritdina. Het was in die tijd gebruikelijk dat de naam van de boerderij waar men woonde, werd aangenomen. Ook was het niet ongewoon dat de naam van de vrouw werd aangenomen. Verder heette de vader van Mannes Johannes (Jan). Zo onstond de naam Jansen (=zoon van Jan) op de Haar:

Provincie Overijssel

Arrondisement Deventer

Gemeente Diepenveen

Extract uit het Register van aangenomen Geslachtsnamen over den jare Eenduizend acht honderd Zesentwintig.

Voor ons Burgemeester van Diepenveen Provincie Overijssel, is gecompareerd Mannes op de Haar, woonachtig in deze Gemeente, de welke heeft verklaard aan te nemen als zijne vaste Geslachtsnaam, de Naam van Jansen op de Haar, en tot zijn voornaam Mannes, hebbende Zeven Kinderen als Johannes oud negentien jaren, Jan Derk oud achttien jaren, Willem oud veertien jaren, Gerrit Jan oud elf jaren, Mannes oud Zeven jaren, Gerrit oud vier jaren, Martinus oud een jaar, woonachtig in deze Gemeente, zijnde deze Akte nadat hem dezelve was voorgelezen door ons getekend verklarende den comparant niet te kunnen schrijven.

De oorspronkelijke boerderij De Haar zou eruit hebben gezien als een houten kasteeltje en stond op een heuvel (haar) op het kadastrale B343 (543). Het was een katerstede: alleen de boerderij was eigendom van de boer. De grond bleef deel uitmaken van de onverdeelde markegrond. Een marke was een bepaald grondgebied van een aantal boerenhoeven. De boeren op de katersteden werden ‘keuters’ genoemd, ofwel hutteman, zij hadden alleen hun hut als eigendom. Verder hadden de boeren geen stemrecht. Nadat het huis is afgebrand is een nieuwe boerderij op het kadastrale B341 (541) gebouwd, het huidige adres is Wechelerweg 54 te Diepenveen. Het gebied heette destijds Kolmschate en het land was eigendom van de Marke van Borgele. Voor het gebruik van de grond moest pacht worden betaald. In 1832 sloot Mannes op de Haar een pachtakkoord met de Marke van Borgele voor een periode van 6 jaar. Hij betaalde hiervoor ƒ 14,80.

Op 15 februari 1842 verkoopt de Marke van Borgele de kadastrale 541 t/m 546 aan ‘Hermannus Jansen en zijne huisvrouw Gerritdina Jansen, landbouwers wonende op de Katerstede de Haar onder Diepenveen’. Wat er daarna met de Haar is gebeurd is niet bekend, maar op 4 april 1873 verkoopt Jannes Jansen aan de Haar ‘de blote eigendom van het erve ‘de Haar’ te Diepenveen’ aan Johanna Jansen aan de Haar. Van beide personen wordt beweerd dat zij niets te maken hebben met de familie Jansen op de Haar, zij namen slechts de naam aan van de boerderij. Mannus overlijdt in Vrieswijk, Diepenveen op 19 april 1856, Gerritdina overlijdt te Diepenveen in 1863. Wat vast staat is dat alle Jansen op de Haar’s afstammen van Mannes Jansen op de Haar, geboren 26-08-1818 en Gerrit Jansen op de Haar, geboren 02-09-1821.

In 2005 verscheen het boek ‘Achter leilinden en kastanjebomen’ ,‘De geschiedenis van boerderijen, landhuizen en hun bewoners in de voormalige gemeente Diepenveen’ van Tonny Mulder. Dit boek vermeldt het volgende over boerderij Op de Haar:

“De eerste vermelding van deze boerderij dateert uit 1683 toen er vuurstedengeld* voor één vuurstede moest worden betaald. In 1684 trouwde Willem op de Haar met Jenneken Gerrits. Zij gingen ‘Op de Haar’ wonen met de verplichting om voor de oude vader te blijven zorgen ‘in kost en drank’. Ongeveer anderhalve eeuw later werd Johanna Jansen op de Haar op deze boerderij geboren. Zij trouwde in 1873 met Hendrikus Kolkman. Hun dochter Antonia trouwde met Willem Marinus Haarman en zij zetten het boerenbedrijf van haar ouders voort. De inmiddels grootmoeder geworden Johanna Jansen op de Haar overleed in 1929. Zij was de laatste bewoonster die de naam van de boerderij droeg. Haar kleinzoon Hein Haarman trouwde in 1948 met Wilhelmina Johanna (Mina) Klein Douwel. Hun huwelijk bleef kinderloos. In het oude bakhuisje begon Mina een winkeltje waar zij eieren, groenten en fruit verkocht. Tijdens de bevrijding werd de boerderij gedeeltelijk verwoest”

*Dit is een belasting die werd geheven op het huizenbezit, geteld naar het aantal vuursteden of schoorstenen.

De familie Klein Douwel heeft de boerderij tot vorig jaar bewoond. Enkele jaren geleden is de boerderij al verkocht aan een projectontwikkelaar in verband met de uitbreiding van Deventer in 2010. Op de moment woont er een tuinarchitect met zijn gezin op de boerderij. Maar gezien het feit dat de boerderij is verkocht aan een projectontwikkelaar vermoed ik dat het gezien daar ‘anti-kraak’woont.  

Hier een kadastrale kaart van De Haar aan de Wechelerweg nummer 54 te Diepenveen. Het oorspronkelijke De Haar stond in het omcirkelde deel aan de overkant van de weg. Ook liep de Wechelerweg hier anders dan hij nu loopt. De grond waarop de oorspronkelijk De Haar stond hoort nu bij De Kleverkamp, een katerstede die aan het eind van de 19e eeuw tegenover de Wechelerweg nummer 54 werd gebouwd.